Wielu wybitnych psychologów oraz psychoterapeutów, w swoich badaniach naukowych, poddaje rozważaniom sposób postrzegania narkotyków przez pacjentów, po zakończeniu terapii i leczenia uzależnienia. Wbrew pozorom, ten temat wydaje się być pomijamy i często bagatelizowany. Uważa się powszechnie, że samo wyleczenie pacjenta i przywrócenie go społeczeństwu, jest już wystarczającym sukcesem i nie ma tu potrzeby dalszego monitorowania stanu psychicznego osoby uzależnionej. Bywa, iż pacjent, z własnej, nieprzymuszonej woli  pragnie wyzwolić się z nałogu. Niestety, z badań wynika, iż zdecydowanie większy odsetek narkomanów poddaje się leczeniu, głównie pod wpływem nacisku osób trzecich, rodziny czy znajomych. Ponadto, u sporej liczby osób uzależnionych od opiatów rodzi się chęć udowodnienia, iż są oni na tyle silni psychicznie, że będą w  stanie poddać się terapii oraz przejść cały proces leczenia. W wielu wypadkach pacjentom udaje się to nawet osiągnąć i przez pewien okres czasu pozostają w abstynencji. Jednakże definitywne zakończenie terapii oraz brak wsparcia rodziny i psychologa, powoduje, że nałóg szybko powraca. Szczególnie, gdy pojawiają się trudne przeżycia, stres itp. Należy pamiętać, że zażywanie opiatów nie jest obojętne dla zdrowia psychicznego danej jednostki. Stan euforii oraz odprężenia, jaki daje heroina czy opium, pozostawia trwały ślad w psychice pacjenta. Dlatego też, tak ważne jest prowadzenie, tak zwanej post terapii, która jest naturalną kontynuacją leczenia farmakologicznego oraz terapii behawioralnej.

Sposób postrzegania narkotyków PRZEZ PACJENTÓW, po zakończeniu terapii – monitorowanie stanu psychicznego

Ocena sposobu, w jaki uzależniony od opiatów, postrzega narkotyki po wyjściu z nałogu, jest kluczowa w kwestii podjęcia dalszych kroków, zmierzających do utrzymania pacjenta w stanie stałej abstynencji oraz nie dopuszczenia do ewentualnego powrotu do nałogu narkotykowego. Istotne jest tutaj indywidualne podejście pacjenta do kwestii zażywania substancji psychoaktywnych. Po zakończeniu terapii, ważne jest, aby pacjent zrozumiał, że przyjmowanie narkotyków jest zachowaniem, które bezwzględnie zrujnowało jego życie i zdrowie. Powinien on uzmysłowić sobie, że całkowicie zabronione jest zażywanie jakichkolwiek substancji odurzających, obojętnie, czy są to opioidy czy też pochodne substancji psychoaktywnych. Szczególny nacisk powinien być położony na to, aby pacjent nie przebywał również w towarzystwie, gdzie zażywane są narkotyki lub się nimi handluje. Uważa się, że wielu narkomanów powraca do nałogu, ponieważ uważają siebie za osoby na tyle silne psychicznie, by nie ulec pokusie. Jest to niestety błędne założenie. Panuje fałszywe przekonanie, iż jednorazowe spróbowanie narkotyku, po długotrwałej abstynencji, nie spowoduje powrotu do zażywania substancji psychoaktywnych. Z badań wynika jednak, że każda, ponowna inicjacja, grozi nawrotem uzależnienia, które może okazać się znacznie silniejsze od poprzedniego.

W samym procesie leczenia ważne jest wprowadzenie terapii farmakologicznej, która odbywa się przy pomocy medykamentu o nazwie Naltrexone. Pozwala on pozbyć się nałogu narkotykowego oraz utrzymać stan abstynencji. Kolejnym krokiem w leczeniu, jest dożywotnia negacja substancji psychoaktywnych przez pacjenta.